Số lượng vốn đổ vào startup, nhất là startup công nghệ Việt Nam thời gian qua đã mở ra cơ hội nhưng đồng thời cũng mang lại nhiều thách thức, buộc bản thân startup phải hoạt động hiệu quả, đáp ứng kỳ vọng kinh doanh của nhà đầu tư. 

Giải pháp ứng dụng công nghệ cao cần đề cao tinh thần đột phá, sáng tạo mang lại giá trị mới, có khả năng tăng trưởng nhanh, đó là nhưng điểm mà nhà đầu tư quan tâm trước nhất ở một startup.

Nếu hiểu việc gọi vốn thành công mới chỉ khởi đầu cho một startup thì việc duy trì hoạt động hiệu quả sau khi nhận đầu tư mới là điểm mấu chốt giúp tăng uy tín và tin cậy của quốc tế đối với hệ sinh thái khởi nghiệp của Việt Nam. Bối cảnh kinh tế suy thoái khiến các kênh đầu tư gặp khó khăn thì các nhà đầu tư càng thận trọng hơn trong việc đầu tư cho startup.

Có sự suy giảm nhẹ

Theo Báo cáo Hệ sinh thái đổi mới sáng tạo mở Việt Nam của BambuUp mới phát hành, Việt Nam nhận được sự quan tâm nhiều từ các nhà đầu tư, quỹ đầu tư mạo hiểm trong và ngoài nước từ năm 2019. Chỉ tính riêng 9 tháng đầu năm 2022, đầu tư vào công nghệ tại Việt Nam chứng kiến sự giảm nhẹ so với năm 2021, tuy nhiên vẫn duy trì mức độ như trước đại dịch COVID. Tổng số vốn đầu tư được rót đã giảm 17,9%, trong khi đó, số lượng thương vụ giảm 13%. Tính chung trong năm 2022, Việt Nam đã thu hút được 634 triệu USD, còn nửa đầu năm 2023 đạt 413 triệu USD.

Mặc dù có sự suy giảm nhẹ nhưng điều đáng chú ý là các quỹ đầu tư mạo hiểm nội địa đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái khởi nghiệp ở Việt Nam, đặc biệt là ở giai đoạn đầu khi startup có thể gặp khó khăn trong việc thu hút vốn từ quỹ đầu tư nước ngoài. Giá trị đầu tư và số lượng thương vụ có sự tham gia của các quỹ đầu tư nội địa có xu hướng tăng dần qua các năm.

Bà Lê Hoàng Uyên Vy – Giám đốc Điều hành DO VENTURES đã khẳng định: trong bối cảnh gọi vốn khó khăn, các startup có cơ hội để đi chậm lại nhưng tăng trưởng theo cách bền vững hơn. Khi áp lực cạnh tranh gọi vốn giảm đi, các công ty có thể tập trung vào xây dựng sản phẩm thật tốt, thay vì tiêu tốn nguồn lực để tăng trưởng thần tốc. Do đó, các startup vượt qua được giai đoạn thử thách phía trước sẽ khẳng định được vị trí vững vàng trên thị trường.

Xu hướng đầu tư

Từ năm 2022 – 2023 đã có sự thay đổi lớn trong tiêu chí trong lựa chọn đầu tư, các nhà đầu tư thiên thần và Quỹ đầu tư Mạo hiểm thận trọng hơn trong việc lựa chọn các dự án để rót vốn. Họ quan tâm đến các mô hình ứng dụng công nghệ, có khả năng tăng trưởng nhanh, phát triển bền vững dựa vào yếu tổ có hàm lượng công nghệ cao, đội nhóm có tiềm lực và khả năng thực thi cao để tìm kiếm lợi nhuận. Vì thế, theo Báo cáo, để nhà đầu tư tìm đến mình, các startup cần phải hoàn thiện và trưởng thành hơn về công nghệ, năng lực quản trị của đội nhóm, sáng suốt trong việc áp dụng mô hình kinh doanh…

Cụ thể, startup cần đặt mục tiêu phát triển và trưởng thành hơn về công nghệ, sáng suốt tìm ra những giải pháp thông minh giúp giải quyết nỗi đau của thị trường toàn cầu hoặc khu vực chứ không phải chỉ ở cấp quốc gia. Giải pháp ứng dụng công nghệ cao cần đề cao tinh thần đột phá, sáng tạo mang lại giá trị mới, có khả năng tăng trưởng nhanh, đó là nhưng điểm mà nhà đầu tư quan tâm trước nhất ở một startup.

Năng lực quản trị của đội ngũ startup cũng cần hoàn thiện. Tư duy của đội ngũ lãnh đạo, người dẫn dắt thực thi phải linh hoạt trong mọi tình huống, đủ khả năng thay đổi nhanh chóng và thích ứng với sự thay đổi, thích ứng của thị trường. Startup cũng cần năng động, chủ động quan sát kỹ các diễn biến ở qui mô khu vực và toàn cầu, với đối thủ cạnh tranh để tự đổi mới, và cải tiến các giá trị nội tại (sản phẩm, công nghệ mới, tính ứng dụng …). Một mô hình kinh doanh linh hoạt có thể nhanh chóng thích ứng với thị trường đồng thời không thể thiếu việc xây dựng đội ngũ nhân sự mạnh và trang bị kỹ càng hoạt động với mục tiêu vươn mình ra thế giới.